چگونه با درآمد کم پس‌انداز کنیم؟ (روش‌های عملی و کاربردی)
بسیاری از افراد بر این باورند که پس‌انداز کردن تنها زمانی ممکن است که درآمد بالایی داشته باشند. اما واقعیت این است که حتی با درآمد کم نیز می‌توان پس‌انداز کرد، به شرطی که روش‌های درست و اصولی را در پیش بگیرید. در این مقاله، روش‌های عملی و کاربردی برای پس‌انداز کردن با درآمد کم را بررسی خواهیم کرد تا بتوانید بدون فشار مالی، پس‌انداز مناسبی برای آینده داشته باشید.
۱. تعیین هدف مالی مشخص
قبل از هر چیز، باید بدانید که چرا می‌خواهید پس‌انداز کنید. آیا برای خرید خانه است؟ سفر؟ سرمایه‌گذاری؟ داشتن یک هدف مشخص باعث می‌شود انگیزه بیشتری برای پس‌انداز داشته باشید و تصمیمات مالی خود را هوشمندانه‌تر بگیرید.
چگونه هدف مالی تعیین کنیم؟
- یک هدف کوتاه‌مدت (مانند پس‌انداز برای خرید یک وسیله)
- یک هدف میان‌مدت (مانند خرید ماشین)
- یک هدف بلندمدت (مانند سرمایه‌گذاری یا خرید خانه)
۲. بودجه‌بندی دقیق داشته باشید
یکی از مهم‌ترین اصول پس‌انداز، داشتن بودجه‌بندی شفاف برای درآمد و هزینه‌ها است. این کار باعث می‌شود بدانید که پولتان به کجا می‌رود و چگونه می‌توانید بخشی از آن را پس‌انداز کنید.
روش عملی بودجه‌بندی
۱. درآمد ماهانه خود را یادداشت کنید.
2. هزینه‌های ثابت مانند اجاره، قبض‌ها، حمل‌ونقل و غذا را مشخص کنید.
3. هزینه‌های غیرضروری را بررسی کرده و تا حد امکان کاهش دهید.
4. مبلغ مشخصی را در ابتدای ماه برای پس‌انداز کنار بگذارید (نه در پایان ماه!).
مطالعه بیشتر: راه های افزایش درآمد در شرایط بد اقتصادی و تورم زیاد
۳. قانون ۵۰/۳۰/۲۰ را رعایت کنید
یکی از روش‌های عالی برای مدیریت پول، استفاده از قانون ۵۰/۳۰/۲۰ است:
- ۵۰٪ درآمد برای نیازهای ضروری (اجاره، قبوض، غذا و حمل‌ونقل)
- ۳۰٪ درآمد برای خواسته‌ها (تفریحات، خریدهای غیرضروری)
- ۲۰٪ درآمد برای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری
اگر درآمد شما کم است، می‌توانید درصد پس‌انداز را به ۱۰٪ کاهش دهید اما مهم این است که این کار را انجام دهید!
۴. هزینه‌های غیرضروری را کاهش دهید
گاهی اوقات بدون اینکه متوجه شویم، مبالغ زیادی را برای چیزهایی خرج می‌کنیم که واقعاً ضروری نیستند.
چگونه هزینه‌های اضافی را کاهش دهیم؟
- اشتراک‌های غیرضروری (مثلاً سرویس‌های آنلاین و مجلات) را لغو کنید.
- خریدهای احساسی و هیجانی را کنترل کنید.
- به جای خرید برندهای گران‌قیمت، از جایگزین‌های ارزان‌تر و باکیفیت استفاده کنید.
- از تخفیف‌ها و پیشنهادهای ویژه فروشگاه‌ها استفاده کنید.
- از غذاهای خانگی به جای رستوران و فست‌فود استفاده کنید.
۵. پس‌انداز را به یک عادت تبدیل کنید
همیشه در ابتدای ماه، مبلغ مشخصی را به‌صورت خودکار به حساب پس‌انداز خود منتقل کنید. حتی اگر مقدار آن کم باشد، با گذشت زمان جمع می‌شود و تأثیر زیادی خواهد داشت.
نکته: از روش پس‌انداز پنهانی استفاده کنید؛ یعنی مبلغی را در حسابی جداگانه بگذارید که دسترسی به آن سخت‌تر باشد.
۶. از روش پس‌انداز خرد استفاده کنید
گاهی اوقات پس‌انداز کردن مبالغ بزرگ سخت است. اما می‌توانید از روش پس‌انداز خرد استفاده کنید:
- هر روز مقداری پول خرد در یک قلک یا حساب جداگانه بگذارید.
- اگر از خریدی تخفیف گرفتید، مبلغی را که صرفه‌جویی کردید، پس‌انداز کنید.
- اگر حقوق اضافه، پاداش یا عیدی دریافت کردید، بخشی از آن را کنار بگذارید.
۷. کسب درآمد جانبی داشته باشید
اگر درآمدتان کم است، به فکر یک منبع درآمد جانبی باشید.
روش‌های افزایش درآمد:
- فریلنسری (مثلاً ترجمه، طراحی، برنامه‌نویسی)
- تدریس آنلاین
- فروش محصولات دست‌ساز
- سرمایه‌گذاری‌های کوچک (مثلاً در ارز دیجیتال یا سهام)
۸. قرض و بدهی‌های پرهزینه را کاهش دهید
بدهی‌های پرهزینه، مانند وام‌های با بهره بالا و خریدهای اقساطی، مانعی برای پس‌انداز کردن هستند.
راهکار:
- ابتدا بدهی‌های با بهره بالا را تسویه کنید.
- سعی کنید از کارت‌های اعتباری کمتر استفاده کنید.
- فقط زمانی وام بگیرید که کاملاً ضروری باشد.
۹. چالش‌های مالی برای خودتان تعیین کنید
یکی از روش‌های جذاب برای پس‌انداز، اجرای چالش‌های مالی است.
مثال‌های چالش مالی:
- چالش ۳۰ روزه: هر روز یک مبلغ مشخص (مثلاً ۱۰ هزار تومان) را پس‌انداز کنید.
- چالش حذف خرید غیرضروری: برای یک ماه هیچ خرید غیرضروری انجام ندهید.
- چالش بدون خرج کردن یک روز در هفته: یک روز از هفته را بدون هیچ خرجی بگذرانید.
۱۰. سرمایه‌گذاری کنید
پس‌انداز کردن به‌تنهایی کافی نیست؛ باید آن را به کار بگیرید تا ارزشش حفظ شود و رشد کند.
روش‌های سرمایه‌گذاری با پول کم:
- خرید طلا یا سکه
- سرمایه‌گذاری در بورس یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری
- سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال (با آگاهی و تحقیق)
اگر هنوز احساس می‌کنید که پس‌انداز کردن با درآمد کم برایتان سخت است، نگران نباشید! در ادامه، نکات و سرفصل‌های مهم دیگری را بررسی می‌کنیم که به شما کمک می‌کنند حتی با کمترین درآمد هم به‌درستی مدیریت مالی داشته باشید و پس‌انداز کنید.
۱۱. از تکنیک «اول پس‌انداز، بعد خرج» استفاده کنید
بیشتر مردم ابتدا تمام هزینه‌های خود را پرداخت کرده و در نهایت، اگر چیزی باقی بماند، آن را پس‌انداز می‌کنند. اما روش صحیح این است که ابتدا بخشی از درآمد خود را پس‌انداز کرده و سپس باقی‌مانده را برای هزینه‌های دیگر اختصاص دهید.
چگونه این روش را اجرا کنیم؟
- تعیین کنید که هر ماه چه مبلغی را می‌خواهید پس‌انداز کنید (حتی اگر کم باشد).
- به محض دریافت حقوق، این مبلغ را به حساب جداگانه‌ای منتقل کنید.
- سعی کنید خودتان را به این روش متعهد کنید تا تبدیل به یک عادت شود.
۱۲. لیست خرید هوشمندانه تهیه کنید
بسیاری از افراد هنگام خرید دچار ولخرجی می‌شوند. برای جلوگیری از این اتفاق، قبل از رفتن به خرید، یک لیست مشخص بنویسید و فقط بر اساس آن خرید کنید.
نکات کلیدی برای خرید اقتصادی:
- قبل از خرید، قیمت‌ها را مقایسه کنید
- از تخفیف‌ها و پیشنهادهای ویژه استفاده کنید
- از خریدهای احساسی پرهیز کنید (مثلاً خرید وسایلی که نیازی به آن ندارید).
- خریدهای عمده انجام دهید تا در بلندمدت صرفه‌جویی کنید.
۱۳. روش “بدون خرید” را امتحان کنید
گاهی اوقات، نیاز نیست همیشه چیزی بخرید! روش “بدون خرید” (No Spend Challenge) یک تکنیک جذاب است که به شما کمک می‌کند از خریدهای غیرضروری اجتناب کنید.
چگونه این روش را انجام دهیم؟
- برای یک هفته یا یک ماه، سعی کنید فقط برای موارد کاملاً ضروری هزینه کنید.
- در این مدت، از لوازم و مواد غذایی موجود در خانه استفاده کنید.
- به جای خرید لباس جدید، از لباس‌های قدیمی استفاده کنید.
نتیجه: این روش باعث می‌شود میزان زیادی از هزینه‌های غیرضروری را حذف کرده و پس‌انداز بیشتری داشته باشید.
۱۴. استفاده از سیستم «پاکت پول» برای کنترل هزینه‌ها
یکی از روش‌های کلاسیک و کارآمد برای مدیریت مالی، روش “پاکت پول” (Envelope System) است.
چگونه این سیستم کار می‌کند؟
- هزینه‌های ماهانه خود را به دسته‌های مختلف تقسیم کنید (مثلاً غذا، اجاره، تفریحات و غیره).
- برای هر دسته، یک پاکت مشخص تعیین کنید و مبلغی را در آن قرار دهید.
- فقط از پول موجود در هر پاکت برای آن هزینه خاص استفاده کنید.
نتیجه: این روش به شما کمک می‌کند تا بیش از حد خرج نکنید و درک بهتری از هزینه‌های خود داشته باشید.
۱۵. از اپلیکیشن‌های مدیریت مالی استفاده کنید
اگر علاقه‌ای به روش‌های سنتی ندارید، می‌توانید از اپلیکیشن‌های مدیریت هزینه و پس‌انداز استفاده کنید. این اپ‌ها به شما کمک می‌کنند تا درآمد، هزینه‌ها و میزان پس‌انداز خود را به‌راحتی مدیریت کنید.
چند اپلیکیشن مفید برای مدیریت مالی ایرانی:
- سیگنال
- کالافو
- رانا
- موثق
- خزانه
- خرید آنلاین (Pay98)
- ایزی‌لند
چند اپلیکیشن مفید برای مدیریت مالی غیر ایرانی:
- Monefy
- Wallet
- GoodBudget
- Google Sheets (برای ساخت فایل اکسل شخصی)
۱۶. یادگیری مهارت‌های جدید برای افزایش درآمد
گاهی اوقات، پس‌انداز کردن تنها کافی نیست و باید درآمد خود را افزایش دهید. یادگیری مهارت‌های جدید می‌تواند به شما کمک کند تا در کنار شغل اصلی، درآمد جانبی نیز داشته باشید.
مهارت‌هایی که می‌توانند درآمد شما را افزایش دهند:
- طراحی گرافیک و فتوشاپ
- برنامه‌نویسی و توسعه وب
- تولید محتوا و کپی‌رایتینگ
- سئو و تبلیغات
- تدریس خصوصی و آموزش آنلاین
- مدیریت شبکه‌های اجتماعی
نتیجه: با داشتن یک مهارت پرتقاضا، می‌توانید درآمد خود را افزایش دهید و راحت‌تر پس‌انداز کنید.
۱۷. استفاده از تخفیف‌ها و پیشنهادهای ویژه
یکی از بهترین راه‌ها برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها، استفاده از کدهای تخفیف، جشنواره‌های فروش و کارت‌های عضویت است.
نکاتی برای خرید ارزان‌تر:
- در سایت‌های تخفیف گروهی عضو شوید.
- از کارت‌های وفاداری فروشگاه‌ها استفاده کنید.
- در زمان‌های تخفیف مانند بلک فرایدی خرید کنید.
- از فروشگاه‌های آنلاین و مقایسه قیمت‌ها استفاده کنید.
۱۸. به جای خرید، اجاره یا قرض گرفتن را امتحان کنید
گاهی اوقات نیازی به خرید یک وسیله ندارید و می‌توانید آن را قرض بگیرید یا اجاره کنید.
مواردی که می‌توان به‌جای خرید، اجاره کرد:
- کتاب‌ها (به‌جای خرید، از کتابخانه استفاده کنید)
- ابزار و وسایل (مثلاً ابزارهای نجاری یا دوربین عکاسی)
- لباس‌های خاص (مانند لباس مجلسی یا کت‌وشلوار برای مراسم‌های خاص)
نتیجه: با این روش، هزینه‌های خود را به حداقل می‌رسانید و همچنان از امکانات مختلف بهره‌مند می‌شوید.
۱۹. تغییر سبک زندگی برای کاهش هزینه‌ها
بعضی از عادت‌های روزمره باعث افزایش هزینه‌های شما می‌شوند. اگر سبک زندگی خود را کمی تغییر دهید، می‌توانید هزینه‌های زیادی را کاهش دهید.
مثال‌هایی از تغییر سبک زندگی:
- به جای رفتن به باشگاه، در خانه ورزش کنید.
- از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنید.
- کمتر غذا از بیرون بخرید و بیشتر در خانه آشپزی کنید.
- به جای خرید قهوه از کافه، در خانه قهوه درست کنید.
نتیجه: با تغییر عادت‌های کوچک، در بلندمدت مبلغ زیادی پس‌انداز خواهید کرد.
۲۰. پس‌انداز را سرگرم‌کننده کنید!
گاهی اوقات، پس‌انداز کردن می‌تواند خسته‌کننده باشد. اما اگر آن را به یک بازی یا چالش شخصی تبدیل کنید، انگیزه بیشتری برای ادامه آن خواهید داشت.
ایده‌های جالب برای سرگرم‌کننده کردن پس‌انداز:
- چالش قلک: هر روز یک مبلغ کوچک داخل قلک بیندازید.
- چالش ۵۰۰ تومانی: هر اسکناس ۵۰۰ یا ۱۰۰۰ تومانی را که دریافت کردید، پس‌انداز کنید.
- چالش افزایش روزانه: در روز اول ۱۰۰۰ تومان، در روز دوم ۲۰۰۰ تومان، و به همین ترتیب پس‌انداز کنید.
نتیجه: این روش‌ها باعث می‌شوند که بدون فشار مالی، پس‌انداز کردن را به یک سرگرمی تبدیل کنید.
نتیجه‌گیری
پس‌انداز کردن حتی با درآمد کم، شدنی است! فقط کافی است که هدف مشخصی داشته باشید، هزینه‌ها را کنترل کنید و به‌صورت منظم پس‌انداز کنید. کمی خلاقیت و برنامه‌ریزی داشته باشید، هزینه‌های غیرضروری را کاهش دهید و هوشمندانه‌تر پول خرج کنید.
با اجرای همین روش‌های ساده اما کاربردی، می‌توانید در مدت کوتاهی مبلغ قابل توجهی پس‌انداز کرده و امنیت مالی خود را افزایش دهید. پس‌انداز کردن حتی با درآمد کم، غیرممکن نیست! کافی است
حالا شما بگویید!
شما چه روش‌هایی برای پس‌انداز کردن با درآمد کم استفاده می‌کنید؟ تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید!
آکادمی توسعه فردی کسب آرام با ارائه مقالات جامع، کاربردی و به‌روز در حوزه‌هایی مانند تعیین اهداف مؤثر، مدیریت زندگی، افزایش بهره‌وری، و رشد ذهنی، بستری ایده‌آل برای یادگیری و رشد فراهم کرده است. مقالات این آکادمی به زبانی ساده اما تخصصی نوشته شده‌اند تا برای همه افراد، از مبتدی تا حرفه‌ای، مفید باشند.
پیشنهاد ما به شما:
نظر شما چیه؟